یکی از مهمترین خدمات آواکام تهاتر مصالح و خدمات برای پروژه های ساختمانی است. شرکت آواکام به عنوان حلقه رابط تولید کننده مصالح و سازنده، تامین مصالح و خدمات صنعت ساختمان را از طریق تهاتر و ایجاد ارزش افزوده برای تولید کننده انجام می دهد. اما سوال اینجا است که تهاتر به چه معنا است. در ادامه با این واژه بیشتر آشنا می شویم:
برطرف شدن یا حذف دو دین متقابل به حدی که با یکدیگر برابری کنند، تهاتر نامیده میشود.
تهاتر یک نوع معامله بدون بهرهگیری از ابزار مبادله Medium of Exchange است.
تهاتر یک نوع مبادلهای است که در آن دو سر معامله اجناس خود را بدون پرداخت هیچ هزینهای با یکدیگر مبادله میکنند. در واقع، پول هیچ نقشی در معاملههای بارتری ندارد.
به طور کلی مبادله پایاپای به سیستمی گفته میشود که مردم کالاها و خدمات تولیدی خود را جهت کسب کالاها و خدمات مورد نیاز خود به صورت مستقیم مبادله میکنند.
انواع تهاتر کدامند؟
تهاتر این روزها در صنعت ساختمان اصطلاحی معمول شده است اما مطابق قانون ، تهاتر ۳ نوع است:
تهاتر قهری
تهاتر ممکن است قهری باشد یعنی به حکم قانون باشد بنابراین به تهاتر قهری، تهاتر قانونی نیز گفته می شود. در این تعهد اراده و تراضی طرفین دخالتی ندارد. طبق نظر هیئت عالی قضات،چنانچه شرایط قهری وجود داشته باشد نیازی به موافقت طرفین نیست و قاضی اجرای احکام مجاز به اقدام خواهد بود و پس از اعمال و پیادهسازی تهاتر در مرحله اجرای حکم، با دستورقاضی اجرا، پرونده اجرایی، مختومه و بایگانی میگردد.
وجود مجموعهای از شرایط برای تحقق تهاتر قهری لازم است. مثلا لازم است که دو بدهی که قرار است با هم به صورت قهری، تهاتر شوند حتماً از یک جنس باشند مثلاً هر دو پول باشند یا کالای مشابه مثل برنج باشند. بنابراین بین دو بدهی که از یک جنس نیستند تهاتر قهری حاصل نمیشود. به علاوه زمان و مکان پرداخت دو تعهد نیز باید مانند هم باشند.
تهاتر قضایی
نوع دیگر تهاتر ،تهاتر قضایی است. تهاتر قضایی زمانی صورت می گیرد که دادگاه پس از رسیدگی به پرونده دو تعهد یا دو دین در مقابل یکدیگر ،شرایط تهاتر میان آن دو را احراز کرده و حکم بر تهاتر صادر نماید.
با یک مثال ساده، موضوع را ملموس می کنیم؛ فرض بفرمایید مستاجری بابت اجاره بها چک ده میلیونی را به صاحبخانه میدهد. در موعد سررسید چک، مستاجر از پرداخت اجاره بها خودداری می کند و در این باره ، از سوی صاحبخانه (موجر) دعوایی مطرح میشود.
در نقطه مقابل؛ مستاجر مدعی میشود که با اذن صاحبخانه مبلغ ده میلیون تومان بابت تعمیرات اساسی همان خانه، هزینه کرده و چون صاحبخانه (موجر) از پرداخت آن به مستأجر خودداری کرده است مستاجر حکم بر محکومیت صاحبخانه (موجر) به پرداخت آن را گرفته و حکم صادره را به دادگاهی که در حال رسیدگی به خواسته موجر برای مطالبه اجاره بها هست ارایه میدهد.
قاضی پس از بررسی موضوع و با ملاحظه حکم قطعی که بیانگر بدهی موجر بابت هزینه تعمیرات همان ساختمان است درباره این ده میلیون تومان حکم به تهاتر خواهد داد.
تهاتر قراردادی
تهاتر دیگر،تهاتر قراردادی است.در توضیح تهاتر قهری گفتیم که تعهدات طرفین در سند تعهد به انتقال، لازم است که از یک جنس باشند و به علاوه زمان ومکان پرداخت دو تعهد نیز باید مثل هم باشند.
حالا اگر یکی از این شرایط وجود نداشته باشد دیگر تهاتر قهری رخ نخواهد داد.
شرکت آواکام با بهره گیری از تیم حقوقی در تنظیم قرارداد های تهاتر تلاش می کند تا منافع طرفین تامین و البته جوانب حقوقی برای تامین کننده مصالح و مالک ملک نیز در گرفته شود.
قوانین و شرایط تهاتر چیست؟
قوانین تهاتر میتوانند در کشورهای مختلف با یکدیگر تفاوت داشته باشند. امکان دارد توافقنامه تهاتر به منزله قرارداد قانونی و الزامی بارتر در نظر گرفته شود. در اغلب اوقات، یک توافقنامه تهاتری دارای پیشنیازهای قانونی «قرارداد الزامآور» (Binding Contract) مانند «ایجاب و قبول» (Offer and Acceptance)، «عوض» (Consideration) و … است. در صورتیکه این توافقنامه «ذمه» (Obligation) یا وظایف قانونی برای طرفین بوجود بیاورد، مورد بیانشده صحت بیشتری خواهد داشت.
جهت عقد قرارداد عموماً لازم است که هرکدام از طرفین در مبادله کالایی دارای ارزش را به دیگری تسلیم کنند. بنابراین، فرض کنید که طرفین بر سر مبادله یک دستگاه اتومبیل با یک فروند قایق توافق کنند. اگر یکی از طرفین، اتومبیل را تحویل دهد اما طرف دیگر قایق را تسلیم نکند، ممکن است این فرد طبق دادخواست قانونی مجبور به رعایت موارد درج شده در قرارداد شود.
در صورتیکه توافقنامهای کتبی موجود نباشد، دادگاه میتواند به توافقنامه شفاهی دست پیدا کند؛ البته، در صورتی که طرفین به صورت شفاهی، به توافق دست یافته باشند. به همین دلیل باید توافقنامههای بارتر مکتوب شوند و در صورتی که در مورد مسروقه بودن کالاها یا غیرقانونی بودن خدمات، شک دارید، بهتر است از انجام این تهاتر خودداری کنید.
تهاتر مشترک چیست؟
به صورت کلی به معنی تهاتر انجام شده توسط شرکتهای بزرگ است و میتواند به صورت مستقیم یا اعتباری انجام شود. این عبارت، به تراکنشهای کلان اجرا شده توسط سیستمهای مبادلاتی و معامله بین شرکتهای متعدد و یک کارگزاری دریافتکننده کارمزد در ازای تبادل کالاها و خدمات، اشاره میکند. یکی از رایجترین مثالها، تبلیغ ایستگاههای رادیویی در ازای دریافت کالاهای مصرفی در ادارههای آن است.
محدودیتهای تهاتر چیست؟
محدودیتهای تهاتر به علت ناکارآمدیهای آن در تسهیل مبادله در مقایسه با پول است. تهاتر به علتهای زیر ناکارآمد به شمار میرود.
- باید همزمانی یا تصادف خواستهها رخ دهد: برای رخ دادن تهاتر به این مورد نیاز است و باید هر یک از طرفین به کالای طرف مقابل احتیاج داشته باشد.
- معیار یکسانی برای سنجش وجود ندارد: در اقتصاد پولی، پول نقش معیار سنجش ارزش کالاها را بر عهده دارد. در نتیجه، میتوان ارزش کالاها را نسبت به یکدیگر سنجید. در اقتصاد تهاتری این مورد وجود نخواهد داشت.
- بخشناپذیری کالاهای معین: اگر شخصی تمایل به خرید مقدار معینی از کالای فردی دیگر را داشته باشد، ممکن است نتواند به میزان دلخواه و با ارزشی برابر، به ارائه کالا و خدمات به آن فرد بپردازد.
- کمبود معیار استاندارد برای خرید قسطی: این مورد به علت کمبود معیار رایج سنجش ارزش بوجود میآید. البته اگر بدهی در واحدهای قسمتبندی شده تخصیص داده شده باشد و در نهایت به صورت کالا پرداخت شود، این مورد مشکل در نظر گرفته نخواهد شد.
- دشواری جمعآوری ثروت: اگر جامعهای به صورت انحصاری بر کالاهای فاسدشدنی تکیه کند، جمعآوری ثروت در آینده امری محال به شمار خواهد رفت. اگرچه، بعضی از اقتصادهای بارتری از کالاهای ماندگارتری مانند رئوس گوسفند و گاو برای این هدف استفاده میکنند.
تهاتر در حسابداری چیست؟
تهاتر در حسابداری به مواردی اشاره دارد که کسبوکاری کالا و خدماتی را در مقابل ملاحظاتی غیرنقدی مبادله میکند که عموماً کالاها و خدمات دیگری هستند. باتوجه به اینکه تراکنش حسابداری رخ داده این اتفاق باید در دفاتر حسابداری کسب و کار ثبت شود. عموماً تراکنشهای تهاتری با توجه به ارزش منصفانه کالاها و خدمات درنظر گرفته شده انجام میشوند.
تهاتر مستقیم چیست؟
در تهاتر مستقیم (کالاها و خدمات)، هیچ پولی منتقل نمیشود. برای مثال میتوان به دندانپزشکی اشاره کرد که در ازای ترمیم دندانهای مشتری خود – یک وکیل – از او خدمات مشاورهای حقوقی با ارزش منصفانه دریافت میکند. این نوع از تهاتر، «مبادله مستقیم» (Direct Trade) نامیده میشود و تقریباً غیرقابل ردیابی به شمار میرود. این نوع از تهاتر برای هر دو طرف، منفعت به همراه دارد اما امکان ردیابی و کمیسازی دشوار خواهد بود. احتمال اینکه این تراکنش به عنوان درآمد گزارش و بر آن مالیات وضع شود، اندک است.
انواع دیگر تهاتر عموماً برپایه اعتبارات هستند تا مانده حساب و تراکنشهای بین طرفین قابل ردیابی باشد. این مورد، امکان، مبادله به صورت مداوم را میان تعداد نامحدود شرکتکنندگان با امکان ردیابی سادهتر بدهکار و بستانکار بوجود میآورد.
مفهوم تهاتر غیرمستقیم چیست؟
برای پیگیری تراکنشها، کالاها و خدمات در تهاتر غیرمستقیم، با استفاده از اعتبارات مبادله میشوند.
در دنیای امروزه که مبادلات بر پایه نقدینگی در دسترس انجام میشوند، باید به روشهای احتمالی دیگر برای انجام مبادله و کسب ارزش نیز توجه کرد. بارتر یکی از روشهای برای مبادله کالاها و خدمات به شمار میرود. در گذشته، استفاده از بارتر رایجتر بوده است. بااینحال، در کشورهای مختلف، سازمانهایی وجود دارند که بارتر را در سطحی گسترده و کلانتر بین شرکتها و نهادهای گوناگون برقرار و به نوعی آنرا تسهیل میکنند. در این کشورها عموماً بارتر رسمیت بیشتری دارد و در صورتحسابها ثبت و گزارش آن به سازمانهای مالیاتی ارائه میشود. بنابراین، شرکتها باید در صورت کسب سود و درآمد از انجام معامله بارتری آنرا نیز در اظهارنامههای مالیاتی ثبت کنند و مالیات بپردازند.